Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. "Hani юarkэ"" diye sordum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Beni зok etkiledi. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Dr. Bunlarsэz yapamam. . . Borusan bunlardan biridir. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Цrneрin bakkala giderken. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Enstrьman црrenmek зaba ister. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Saim Akзэl. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Kitap ve gazete okumayэ da. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Ne gelen oldu ne de giden. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Orada doрdum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Tiyatroda, operada, sinemada. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. O da kabul etti. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. . Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Юimdi de Эsrail-Filistin. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Beni onun yanэna verdiler. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. . Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Bana "Sen kemana" dediler. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Эntihara kadar gidebilirdim. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Onlarla iftihar ediyorum. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. . Bьtьn tьrlere saygэm var. . Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. . Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Okul Эstanbul'daydэ. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. O rahatsэz oluyordu. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Эnюallah dьzelir. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. . 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. . BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. . Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. . HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Onlarla iftihar ediyorum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Tiyatroda, operada, sinemada. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Юimdi de Эsrail-Filistin. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. . Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Цrneрin bakkala giderken. Эntihara kadar gidebilirdim. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Bьtьn tьrlere saygэm var. Borusan bunlardan biridir. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Saim Akзэl. . Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. . Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Orada doрdum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. . Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Okul Эstanbul'daydэ. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Dr. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bana "Sen kemana" dediler. O da kabul etti. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Beni зok etkiledi. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Enstrьman црrenmek зaba ister. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. O rahatsэz oluyordu. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Kitap ve gazete okumayэ da. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Эnюallah dьzelir. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. . Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. . Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Ne gelen oldu ne de giden. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Beni onun yanэna verdiler. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Bunlarsэz yapamam. . Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi.